ازدواج کاهش ، طلاق افزایش

آمارهای رسمی تایید می‌کند که میزان ازدواج از دو سال قبل تاکنون رشد چشمگیری نداشته اما وقوع طلاق با سیر صعودی همراه بوده است.

بر اساس آمار رسمی سازمان ثبت احوال، ازدواج در سال جاری دو درصد کاهش و طلاق چهارونیم درصد رشد داشته است.

در شش ماهه اول سال 1390 در هر شبانه‌روز به طور متوسط تعداد 2529 واقعه ازدواج به ثبت رسیده است، یعنی در هر ساعت به طور متوسط 105 واقعه ازدواج ثبت شده است.

براساس آمار به دست آمده میزان ازدواج در سال‌جاری نسبت به مدت مشابه خود در سال گذشته دو درصد کاهش یافته است.

بنابراین تازه‌ترین اقدام دولت به سند پیشگیری از طلاق اختصاص دارد که به‌مناسبت امروز که به نام ازدواج نامیده شده، از سوی مرکز امور زنان و خانواده اعلام شده است، اما سابقه این سند به دو ‌سال قبل بازمی‌گردد.

زهرا سجادی، معاون این مرکز بتازگی خبر داده که سند پیشگیری از طلاق در ستاد ملی زن و خانواده و در نشست‌های مختلفی با بخش‌های علمی و اجرایی کشور تهیه شده و برای اجرایی شدن آن باید از تصویب دولت بگذرد.

بر اساس این خبر، رئیس ستاد و دبیرخانه پیشگیری از طلاق، شخص رئیس‌جمهور است و هشت وزیر و معاونان آنان، اعضای ستاد پیشگیری از طلاق را تشکیل می‌دهند که اصطلاحا به این جمع «صدوسی‌وهشتم» می‌گویند، چون ماده 138 این سند می‌گوید اگر جلسه‌ای به ریاست رئیس‌جمهور یا معاون اول و با حضور حداقل 3 وزیر تشکیل شود، مصوبه‌ آن قابل اجراست، بنابراین این طرح که آماده شود، بدون هیچ مشکلی می‌تواند در ستاد ملی زن و خانواده تصویب و برای اجرا به دستگاه‌ها ارجاع ‌شود.

در حال حاضر سیاست‌های کاهش طلاق پس از بررسی در هفت نشست تخصصی و یک نشست یکروزه زیر نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی در حال بررسی است.

سجادی اضافه کرد: سند پیشگیری از طلاق بسیار مفصل است و پشتیبان هم دارد و در صورتی که دبیرخانه ستاد آن را تصویب کند، اجرایی می‌شود؛ اما ممکن است دبیرخانه تصویب نکند یا این‌که بخش‌هایی از آن را تعدیل کنند.

طرح مطلع مهر، راهی برای کاهش طلاق

علاوه بر سند پیشگیری، طرح مطلع مهر نیز تلاش دیگر دولت برای برون‌رفت از مشکل افزایش طلاق است.

سجادی بدون اشاره به جزئیات این طرح توضیح داد: طرح مطلع‌مهر برای زوجینی‌ که به مدت یک تا پنج سال از آغاز زندگی مشترک آنها می‌گذرد، اجرا می‌شود. این طرح در سه بخش بهداشت جنسی، روان‌شناختی و احکام دینی حوزه خانواده در سال ۹۰ در هفت استان کشور اجرا خواهد شد و پس از آن در کل کشور اجرایی می‌شود.

از سوی دیگر طرح جامع ازدواج نیز از اقدامات دولت برای تشویق جوانان به ازدواج است که در سال جاری رسانه‌ای شده است. این طرح شامل دو بخش مدیریت الگوها، انتظام خانواده ایرانی و اسلامی و مدیریت سلامت و امنیت در تمام کشور اجرا می‌شود؛ اما هنوز جزئیات این طرح در دست تدوین است.

یکی دیگر از موانع این عرصه و دغدغه‌های جوانان، مساله تامین هزینه ازدواج است. در این راستا، شورای پول و اعتبار بتازگی با افزایش میزان وام زوجین به شش میلیون تومان موافقت کرد که نسبت به قبل دو میلیون تومان افزایش یافته است.

ضرورت نگاه جامع به ازدواج و طلاق

ناهید کاشی، کارشناس امور فرهنگی در استان خراسان رضوی با اشاره به آمار اخیر سازمان ثبت احوال استان از امکان قرار گرفتن استان خراسان رضوی در رتبه اول طلاق کشور ابراز نگرانی می‌کند و می‌گوید: اجرای طرح‌های متعدد در زمینه اشاعه ازدواج و کاهش طلاق نشان می‌دهد که مسوولان در این باره دغدغه دارند، اما این نگرانی هم وجود دارد که تعدد برنامه‌ها، منجر به فراموشی علت اصلی کاهش تمایل به ازدواج شود.

به گفته این کارشناس، متناسب با بهبود وضعیت اقتصادی خانواده‌ها، میزان ازدواج از رشد مطلوبی برخوردار می‌شود؛ ایجاد شغل، کاهش بیکاری، افزایش درآمد سرانه و داشتن امنیت شغلی در بسیاری از خانواده‌ها بویژه در شهرستان‌ها، میزان ازدواج را افزایش می‌دهد.

کاشی وجود سنت‌های غلط را مانع ازدواج می‌داند که در چند سال اخیر به دلیل ورود باورهای غلط تمایل به ازدواج را بین برخی جوانان بخصوص پسران کاهش داده است.

به نظر او ازدواج و طلاق نگاه همه‌جانبه را می‌طلبد چون هرچند این تمایل هنوز همه‌گیر نشده، اما در درازمدت می‌تواند باور کلی به ازدواج را تحت‌الشعاع قرار دهد.

وی می‌گوید: برخی جوانان تمایلی برای پذیرش مسوولیت ندارند؛ از آینده می‌ترسند، قید ازدواج را می‌زنند و به داشتن روابط دوستی و همخانه روی می‌آورند که برخلاف عرف رایج کشور ماست.

مریم حیدریان، مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری خوزستان نیز با اشاره به برنامه‌های در حال اجرا در زمینه ازدواج و طلاق می‌گوید: راهکارهای پیشنهاد شده در سند کاهش طلاق باید هرچه سریع‌تر اجرایی شود و این مهم جز با تعامل دستگاه‌های مربوطه محقق نخواهد شد.

وی با بیان این‌که در دو سال اخیر درخصوص تحکیم بنیان خانواده و کنترل طلاق طرح‌های زیادی پیشنهاد شده، افزود: معمولا راهکارهای لازم‌الاجرایی برای عملیاتی شدن این طرح‌ها در نظر گرفته نشده تا در نتیجه آن شاهد کاهش آمار طلاق در استان باشیم.

حیدریان با ابراز تاسف از غفلت دستگاه ها و مراجع ذی‌ربط درخصوص اجرایی شدن طرح‌های کاهش طلاق تصریح کرد: امروز رسیدگی به این امر مهم توجه خاص و همت دلسوزانه همه دستگاه‌های مربوطه را می‌طلبد؛ چرا که بی‌توجهی به این امر در بلندمدت هزینه‌های مادی و معنوی غیرقابل جبرانی را دربرخواهد داشت.

صدور گواهینامه ازدواج به کجا رسید؟

دو سال قبل که سازمان ملی جوانان طرح صدور گواهینامه ازدواج را مطرح کرد، این طرح با واکنش کارشناسان روبه‌رو شد.

بر اساس این طرح، جوانان با گذراندن دوره‌های آموزشی ازدواج، گواهینامه‌ای دریافت می‌کنند که نشانه صلاحیت آنان برای ازدواج است.

این طرح با ادغام سازمان ملی جوانان اجرا نشد و حتی این روزها که سازمان ملی جوانان بین حذف و بقا در سایه تربیت بدنی دست و پا می‌زند، این طرح کاملا فراموش شده، برخی کارشناسان امیدوارند که اجرای طرح‌های متعدد ازدواج و کاهش طلاق منجر به موازی‌کاری و فراموشی نشود چرا که برخی طرح‌ها مثل موجی جنجال می‌کنند و بعد فراموش می‌شوند.